فرز یک ابزار پرکاربرد و همه کاره در صنایع و کارگاهها به حساب میآید که داشتن آن برای هر محیط صنعتی و نیمه صنعتی لازم است. انواع دستگاه سنگ فرز دارای یک موتور هستند که انرژی آن توسط نیروی الکتریکی تامین میشود. این موتور شروع به چرخیدن کرده و با انواع برس یا دیسکی که روی آن بسته میشود شروع به چرخش با تعداد دور بسیار بالا کرده و میتوان از آن برای برش، تراشکاری، پرداخت سطوح و ساب و پولیش کردن استفاده کرد. این ابزار کاربردهای فراوانی دارد که از جمله آن میتوان به سنبادهزنی، سایش، آمادهسازی سطوح کار (از بین بردن زنگ فلزات یا صاف کردن سطح)، تراشکاری، برش مصالح ساختمانی شامل سنگ، کاشی، بتن، فلز و یا حتی مواد نرمتر مثل پلاستیک، چوب و PVC و تیز کردن انواع تیغه اشاره کرد. تمام این موارد با نصب سنگ مناسب متریال مورد نظر و نوع عمل مورد انتظار به دستگاه امکانپذیر است.
انواع دستگاه سنگ فرز براساس منبع تغذیه به سه نوع سنگ فرز شارژی، برقی و بادی تقسیمبندی میشوند. سنگ فرز برقی قدرت بالایی دارد ولی سروصدای زیادی ایجاد میکند. سنگ فرز شارژی که معمولا مینی فرزها را شامل میشود با باتری کار میکند و در جاهایی که به برق دسترسی نداریم، مناسب است. علاوه براین سروصدای کمی دارد. فرز بادی، با کمپرسور باد کار میکند. استهلاک و صدا کمی دارد ولی برای راهاندازی به کمپرسور باد نیاز دارد. بر اساس نوع کاربرد هم فرزها انواع مختلفی دارد، بنابراین بهتر است قبل از خرید سنگ فرز بسته به نوع کاربرد و حجم کاری و میزان تسلط به ابزار به ویژگیها و امکانات دستگاه توجه کنید. از آنجا که انواع مختلف سنگ فرز برای کاربردهای خاصی طراحی و تولید شدهاند، باید به این مساله توجه کنید که در هنگام خرید سنگ فرز انتخابتان به گونهای باشد که بیشترین سازگاری را با نیاز شما دارد.
سازوکار عملکرد همه انواع دستگاه سنگ فرز بر اساس چرخش شفت موتور توسط چرخ دندهها و اتصال سریهای مختلف به سر محور چرخان است. بسته به نوع سری، قدرت موتور و ابعاد دستگاه میتوان از فرزها برای کارهای مختلفی بهره گرفت. در ادامه به معرفی انواع سنگ فرز و کاربردها و ویژگیهای آنها میپردازیم.
انواع دستگاه سنگ فرز
دستگاه فرز رومیزی:
فرز رومیزی یک ابزار کاربردی و یکی از انواع سنگ فرز است که میتواند عملیات برش، تراش، آسیاب و تیز کردن چاقو و مواد مشابه را انجام دهد، این ابزار به طور گسترده در حرفههای مختلف استفاده میشود. فرز رومیزی بیشتر در کلید سازی، برشکاری و نجاری مورد استفاده قرار میگیرند و به صورت ثابت روی میز نصب میشوند. رایجترین و اصلیترین کاربرد این محصول صاف کردن سطح اجسام مختلف است.
دستگاه فرز لبه گیر:
لبهگیرها عضوی از خانواده اورفرزها هستند که برای هر کارگاه نجاری و چوببری لازم است. این دستگاهها ابعادی کوچکتر از اورفرزها و توان کمتری نسبت به آنها دارند. از حیث کاربرد نیز برخلاف اورفرزها که در کارگاههای نجاری بیشتر برای ایجاد زه وار، سوراخکاری و برش و ایجاد اتصالهای چوبی به کار میروند، لبهگیرها در پرداخت، لبهگیری، انداختن شیار و پلیسهگیری به کار میآیند. در سالهای اخیر اورفرزها و لبهگیرها پای خود را به صنایع زیادی باز کردهاند.
دستگاه ماشین سنگ زنی:
ماشین سنگزنی یکی از انواع دستگاه سنگ فرز است که برای برادهبرداری و سنباده زدن روی قطعات تولید شده و برای تیز کردن یا صیقل دادن قطعات مختلف کاربرد دارد. سنگ زنی یک فرایند براده برداریست که عمل برداشتن مواد اضافه روی قطعه را با سایش انجام میدهد. هر یک از دانههای ساینده روی سطح، بخش کوچکی از قطعه کار را تغییر شکل میدهند. معمولاً سنگ زنی مرحله نهایی کار روی قطعه است که بعد از آن کیفیت سطح کار بالا رفته و در واقع نوعی پرداخت محسوب میشود. به طور کلی ماشین سنگ زنی و انواع دستگاه سنگ فرز شامل یک موتور گرداننده سنگ با سرعت مورد نیاز و یک بستر برای نگه داری قطعه کار درون فیکسچر میباشد. سر سنگ میتواند به منظور قطعه کار به شکل متحرک یا ثابت تنظیم شود.
دستگاه اور فرز یا فرز نجاری:
اور فرز یکی از ابزارهای اختصاصی صنعت چوب و از انواع دستگاه سنگ فرز است که با استفاده از آن میتوان طیف گستردهای از کارها مانند ابزار زنی، شکل دهی و فرم دهی لبه چوب، کف تراشی و پرداخت چوب، سوراخ کاری و … را انجام داد. این محصولات دارای دو نمونه پایه متحرک و ثابت هستند.
دستگاه فرز آهنگری:
فرز آهنگری ابزاری است که از آن برای سایش و سنباده و یا برش قطعات فلزی استفاده میشود. این ابزار در مشاغل زیادی کاربرد دارد و در انجام فعالیتهای متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع فرز از نظر ظاهری شبیه به فرز سنگبری است با این تفاوت که تعداد دور چرخش آزاد آن بیشتر است و صفحه مورد استفاده برای آن نیز کوچکتر و از نوع صفحه سنگ آهنبر است. سرعت چرخش این ابزار در حالت آزاد 8000 تا 8500 دور در دقیقه با قطر صفحه 180 میلیمتر است. از فرز آهنگری به دلیل سرعت برش بالا، کاهش انرژی مصرفی کاربر و در نتیجه خستگی کمتر در برش فلزات و آهن بسیار استفاده میشود.
دستگاه فرز سنگبری:
فرز سنگ بری ننیز یکی دیگر از انواع دستگاه سنگ فرز است که برای برش سنگ و گرانیت استفاده میشود. این ابزار در کارخانه و کارگاههای سنگ، ساختمان سازی، نماسازی و بازسازی کاربرد فراوان دارد. از سنگ فرز به کمک صفحه سنگ سنگبر برای برش سنگ، پلاستیک و کاشی استفاده میشود. فرز سنگبری دارای قدرت بالایی است و از آن برای برشهای عمیق در سطوح بزرگ و سخت استفاده میشود.
اره پروفیل بر:
اره پروفیل بر یکی از پر کاربردترین ارههای برقی برای برش انواع پروفیل توپر و تو خالی و فلزات است. پروفیلبرها برحسب قدرت موتور به دو دسته پروفیل بر صنعتی و پروفیل بر نیمه صنعتی تقسیم میشوند. پروفیلبرها به دلیل قدرت موتور و جابهجایی راحت و امنیت بالا نسبت به سنگ فرزها، کاربرد زیادی در صنایع مختلف مانند ساختمانسازی و کارهای صنعتی دارند. پروفیل بر به این شکل کار میکند که پس از فشار دادن کلید دستگاه و شروع گردش موتور الکتریکی به شفت انتقال یافته و صفحه پروفیل بر به چرخش در میآید و پس از پایین آوردن اهرم به صورت عمودی و پس از برخورد با پروفیل برش انجام میشود.پروفیلبرها دارای یک گیره نگهداره و یک بازوی متحرکاند که بر روی آن موتور و دیسک برش قرار گرفته است تیغه مورد استفاده در پروفیل برها از جنس صفحه سنگ پروفیل بر و با قطر تیغه 355 میلیمتری و ضخامت 3 میل است.
مینی فرز:
مینی فرز نوع کوچکتر فرز است. از نظر فنی تفاوت این دو در ابعاد، قدرت و کاربری آنها است. انواع دستگاه سنگ فرز قطر صفحه بزرگتری دارند و از آنجایی که قطر صفحه سنگ فرز با عمق برش رابطه مستقیم دارد، این فرزها برای برشهای عمیقتر استفاده میشوند. سنگ فرز مینی
ابعاد کوچکتری دارد و صفحه سنگی که بر روی آن نصب میشود نیز صفحه سنگ مینی یا قطر 115 میلیمتر است به همین دلیل امکان مانور بیشتری به کاربر میدهد. در واقع میتوان گفت از فرزها برای کاربردهای صنعتی و از مینی فرزهای برای کارای نیمه صنعتی و خانگی استفاده میشود.
مینی فرزها معمولا توانی بین 550 تا 1300 وات دارند. از انواع مینی فرز میتوان به جای سنگ فرزها استفاده نمود و تمامی صفحات برش و سابی که برای سنگ فرزهای بزرگ وجود دارند برای مینی فرزها هم موجود است؛ تنها ظرفیت کمتری نسبت به سنگ فرزهای بزرگ تر دارند. میتوان گفت مهمترین مزیت مینی فرزها قابلیت حمل راحت آنها است که آن را به بهترین انتخاب برای خرید فرز و مصرف خانگی تبدیل کرده است.
دستگاه فرز مینیاتوری:
فرز مینیاتوری کوچکترین دستگاه از انواع دستگاه سنگ فرز است که این نوع فرز را میتوان زیر مجموعه فرز انگشتی نیز دانست. فرز مینیاتوری کوچکترین عضو خانواده فرزهاست که کاربردهای زیادی دارد چرا که با نصب سریها و سنگهای مختلف روی آن، میتوان از حداکثر قابلیتهای آن استفاده کرد. به همین جهت، از آن برای کارهای بسیار ظریف مثل حکاکی، طراحی، شیارزنی و سوراخکاری یا حتی در قالبسازی، منبتکاری، پولیشکاری فلزات، معرقکاری، مجسمهسازی، مبلمانسازی، رنگ برداری و زنگ زدایی فلزات و … استفاده میشود.
دستگاه فرز انگشتی:
این نوع از فرزها بسیار سبک هستند و برای کارهایی مثل منبتکاری، ظریفکاریهای نجاری و … کاربرد دارند. سرعت، توان و سایز کولت این فرزها متفاوت است.
