فرز یک ابزار پرکاربرد و همه کاره در صنایع و کارگاهها به حساب میآید که داشتن آن برای هر محیط صنعتی و نیمه صنعتی لازم است. سنگ فرز ابزاری است که برای برش، تراش کاری، پرداخت سطوح و پولیش کردن استفاده به کمک دستگاه فرز می توان کارهایی چون تیز کردن ابزارهای باغبانی، برش فلزات و اسکلتهای فلزی ساختمان، رفع بیرون زدگی و ناهمواریهای سطوح فلزی و سنگی، برش سنگها برای نمای ساختمان و غیره را انجام داد.
سازوکار عملکرد همه انواع فرز براساس چرخش شفت موتور توسط چرخ دندهها و اتصال سریهای مختلف به سر محور چرخان است. بسته به نوع سری، قدرت موتور و ابعاد دستگاه میتوان از فرزها برای کارهای مختلفی بهره گرفت.
در اینجا سعی کردیم تا نکات مهم انتخاب و خرید سنگ فرز را معرفی کنیم تا بتوانید بهترین دستگاه را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید.
در مقاله دیگری با عنوان آشنایی با انواع سنگ فرز انواع مختلف سنگ فرز را بررسی کردیم.
نکات مهم در انتخاب و خرید سنگ فرز
برای انتخاب و خرید سنگ فرز مناسب فاکتورهای مختلفی وجود دارد. اندازه و حجم کاری سنگ فرز یکی از این عوامل است. مساله بعدی انتخاب منبع تغذیه دستگاه و انتخاب از بین فرز شارژی، برقی و بادی است. در ادامه این مطلب به معرفی نکات مهم و تاثیرگزار در انتخاب و خرید فرز میپردازیم.
1- اندازه و سایز سنگ فرز
اولین مساله در انتخاب و خرید سنگ فرز، انتخاب نوع آن براساس کاربرد است. اندازه و سایز فرز معمولا با توجه به حداکثر سایز صفحهای که میتوان روی آن نصب کرد مشخص میشود. اندازه صفحاتی که میتوان روی دستگاه نصب کرد و همچنین قدرت موتور نسبت مستقیمی با هم دارند؛ یعنی هر چه دستگاه قدرت بیشتری داشته باشد برای نصب صفحات بزرگتر طراحی شده است. صفحات بزرگتر امکان برشهای عمیق را فراهم میکند یعنی اگر قصد برش صفحات با ضخامت بالا وجود داشته باشد باید از فرزهای قویتر که صفحات بزرگ روی آن نصب میشود استفاده کرد. اما باید در نظر داشت کار کردن با آنها ظرافت مدلهای کوچکتر را ندارد. به طور معمول دستگاههای مختلف برای صفحات با اندازههای 115، 125، 150، 180 و 230 میلیمتر (4تا 9 اینچ) ساخته میشوند که مدل 115 میلیمتری برای استفادههای معمول و توسط افراد عادی مناسباند. متداولترین اندازه صفحه سنگ سایز 180 میلیمتری یا همان 7 اینچی به شمار میآیند، در حالی که مدلهای بزرگتر برای استفاده در کارگاهها و صنایع تولید میشوند.
همانطور که گفتیم بزرگترین سنگ فرز معمول دارای سایز 230 است و به فرز سنگبری معروف است. فرز 180 میلیمتری یا فرز آهنگری نیز جز سنگ فرزهای بزرگ محسوب میشود و حداکثر قطر صفحه سنگ قابل پذیرش آن 180 میلیمتر است. این فرز مانند سنگ فرزهای 230 میلیمتری قابلیت نصب کلیه صفحه سنگهای فیبری برش و ساب را دارد و همچنین میتوان از انواع تیغ گرانیتبر و سرامیکبر الماسه و فیبری روی آن استفاده کرد. سنگ فرزها اندازههای کوچکتر نیز که به آنها مینی فرز گفته میشود؛ معمولا در دو سایز اصلی 115 میلیمتری و 125 میلیمتری در دسترساند.
مدلهای کوچکتر معمولا سرعت چرخش بالاتری دارند که ممکن است تا 12 هزار دور در دقیقه هم برسد، اما مدلهای بزرگتر به طور معمول سرعتی نزدیک به 6 هزار دور در دقیقه دارند اگر چه که مدلهای با سرعت بالاتر هم امروزه گسترش بیشتری پیدا کرده اند. به دلیل همین سرعت بالاتر، صفحات مدلهای کوچک زودتر مصرف میشود اما قیمت این صفحات مثل قیمت خود دستگاه در مقایسه با مدلهای بزرگتر ارزانتر است.
2- قدرت و توان سنگ فرز
در خرید هر نوع ابزار برقی، توان خروجی و قدرت موتور، مهمترین نکته است. دستگاه با موتور پر قدرت برای کار در مدت زمان طولانیتر و در شرایط کاری پرفشارتر مناسبتر است و صفحات به کار رفته برای آنها بزرگتر و قویتر است.. توان خروجی سنگ فرز را میتوانیم متناسب با مقدار وات سنگ فرز در نظر بگیریم. معمولا هرچقدر مقدار وات یا توان خروجی سنگ فرز بیشتر باشد؛ دستگاه قدرت بیشتری خواهد داشت. سنگ فرز با قدرت موتور متعادل برای انجام کارهای ظریف مناسب است تا دقت و کیفیت بیشتری را به کاربر ارائه دهد. نکته دیگری که میتوان در مورد قدرت موتور به آن اشاره کرد وزن دستگاه است. در بیشتر مواقع وزن و قدرت دستگاه رابطه مستقیمی با هم دارند. یعنی وزن بیشتر سنگ فرز نشانگر قدرت آن هم خواهد بود. اما باید بدانید که وزن بالاتر دستگاه مخصوصا در زمان کار طولانی باعث خستگی کاربر و امکان بروز خطا و مشکل خواهد شد.
3- نیروی الکتریکی و منبع تغذیه
اگر قرار است از سنگ فرز برای مدت زمان طولانی و برای مواد سختی مانند فولاد استفاده شود، بهتر است که به مقدار نیروی الکتریکی آن توجه کنید. سنگفرزها در شبکههای 240 ولت و 110 ولت در دسترس هستند. اما مینی فرزها که به شکل شارژی نیز در دسترس هستند با ولتاژ 18 ولت نیز در دسترس اند که از لحاظ قدرت بسیار ضعیف هستند. اما مینی فرزهای با ولتاژ 36و 54ولت عملکردی مشابه ابزارهای بزرگتر و اصلی را ارائه میدهند. توصیه ما این است که در انتخاب و خرید سنگ فرز دستگاهی با نیروی الکتریکی بالاتر از حد نیاز تهیه کنید تا پاسخگوی نیازتان باشد.
4- سرعت و تعداد دور در دقیقه دستگاه سنگ فرز
در برخی از سنگ فرزها میتوان سرعت را کنترل کرد؛ یعنی سنگ فرزها از نظر سرعت در دو مدل تک سرعته و با سرعت متغیر در دسترس هستند. امکان تعیین سرعت متغیر کمک میکند تا چرخش را برای کاربردهای مختلف کنترل کنید تا خروجی کار تمیزتر
باشد. به عنوان نمونه در برش فلزات بهتر است که تعداد دور بالا باشد. اما در برش قطعات چوبی یا موادی که ساختار شکننده دارند سرعت بسیار زیاد باعث از هم پاشیدن ساختار آن خواهد شد.
5- ایمنی دستگاه سنگ فرز
از مهمترین موارد انتخاب و خرید سنگ فرز مناسب اطمینان از ایمنی دستگاه سنگ فرز است. یکی از موارد مهم در هنگام خرید سنگ فرز توجه به داشتن کلاچ ایمنی است. وظیفه کلاچ ایمنی جلوگیری از قلاب کردن و یا خورد شدن صفحه سنگ و حفظ ایمنی کاربر است. در سنگ فرزهایی که کلاچ ایمنی دارند امکان قلاب شدن سنگ تا حد بسیار زیادی کاهش یافته و احتمال خطر را برای کاربر نزدیک به صفر میکند.
کلید ایمنی هنگام قطع برق نیز یکی دیگر از موارد ایمنی در سنگ فرزها است. در دستگاههایی که کلید ایمنی قطع برق دارند زمانی که سنگ فرز در حال کار است با قطع برق دستگاه خاموش شده و هنگام اتصال مجدد برق حتی اگر کلید آن روشن باشد و دستگاه به برق متصل باشد دستگاه روشن نمیشود و این ویژگی باعث میشود از روشن شدن خود به خودی هنگام قطع و وصل برق جلوگیری شود و احتمال ایجاد خطر به حداقل برسد.
ویژگی مهم و قابل ذکر دیگر، وجود ترمز الکترونیکی سنگ فرز و سرعت توقف صفحه سنگ فرز است. در سنگ فرزهای بدون ترمز الکتریکی هنگام خاموش کردن دستگاه زمان زیادی طول میکشد تا صفحه سنگ به طور کامل از چرخش بایستد تا بتوانید سنگ فرز را روی زمین بگذارید. به طور کلی باید صبر کنید تا صفحه سنگ به طور کامل از چرخش بایستد و بعد آن را رها کنید ولی در سنگ فرزهایی که دارای این ویژگی هستند پس از رها کردن کلید یا خاموش کردن سنگ فرز بلافاصله در کمتر از 3 ثانیه صفحه سنگ از حرکت میایستد.
البته جز موارد ایمنی دستگاه باید کاربر در هنگام استفاده از سنگ فرز و مینی فرز موارد ایمنی را رعایت نماید تا امکان رخ دادن هر خطری به صفر برسد. نکات ایمنی هنگام کار با سنگ فرز را در مقالهای دیگر آوردهایم.
